De najaarssnoei: alles wat je erover moet weten
In een andere blogpost vertelden we al waarom je in het voorjaar met de snoeischaar aan de slag moet in je tuin en vooral welke planten je dan moet snoeien. De herfst- of najaarssnoei is echter minstens even belangrijk. Je bereidt je planten zo goed voor op de winter en zorgt ervoor dat ze volgend voorjaar opnieuw volop kunnen bloeien. We vertellen je daarom hier welke planten, struiken en bomen wel een najaarssnoei kunnen gebruiken en geven je enkele specifieke tips.
Waarom snoeien in het najaar?
Sommige tuinliefhebbers kijken er telkens weer naar uit, andere zien het eerder als een verplichting: snoeien. In elk geval is snoeien noodzakelijk en geeft het je tuin – zeker op lange termijn – duidelijke voordelen! Er zijn zelfs een aantal verschillende redenen waarom een snoeibeurt in de herfst belangrijk is.
- Snoeien als groeiboost: Door net voor de winter uitgebloeide bloemen en dode takken te verwijderen, krijgen bepaalde planten in het voorjaar een echte groeiboost. De planten maken makkelijker gezonde takken en nieuwe bloemknoppen aan.
- Snoeien om vorm te behouden: Bij vormsnoei wil je planten zo compact mogelijk houden. Door op strategische plaatsen te snoeien, kan je de vorm van je planten beïnvloeden.
- Snoeien om het volume te behouden: De populairste reden voor de najaarssnoei is om het volume van planten in toom te houden. Een haag bijvoorbeeld wil je op een bepaalde hoogte houden.
- Snoeien om je planten gezond te houden: Voor de winter snoei je dode, beschadigde of zieke takken weg. De kans op ziekten en plagen wordt zo drastisch verminderd. Bij bladverliezende planten kan je in het najaar de takkenstructuur ook beter zien. Dit maakt het een pak makkelijker om ze te snoeien dan wanneer ze vol met bladeren staan.
TIP: Bescherm je net gesnoeide planten en bomen tegen de vrieskou!
Welke planten/bomen snoeien in het najaar?
Haag snoeien in de herfst: Wie bijvoorbeeld een beuken- of coniferenhaag in de tuin heeft, snoeit deze in de herfst best wat terug. Weet wel dat een beukenhaag een bladverliezende haag is en daardoor gevoelig is voor vorstschade. Snoei dus niet te laat in het najaar om vorstschade te voorkomen. Groenblijvende hagen zoals de buxus, liguster of taxus kan je prima nog in oktober snoeien. Kies een gematigde dag om te snoeien, dus niet op een echte regendag of een nazomerdag met felle zon. Als de zon te fel schijnt, loop je het risico dat de ‘wonden’ verbranden. Op een gematigde dag kunnen de wonden snel helen waardoor je de kans op schimmels minimaliseert.
Fruitbomen snoeien in de herfst: Bij fruitbomen, zoals appel- en perenbomen, valt de grote snoei in het najaar. Zaag daarom de dode takken, maar ook de grote, sterke takken af. Laat de kleinere, zwakkere takken waar het fruit aan groeit hangen. Verwijder nooit meer dan 15% van alle takken. Steenfruitbomen, zoals pruimenbomen of kersenbomen, snoei je net na de oogst in augustus of september.
Knotwilg snoeien in de herfst: De knotwilg is een vaste klant bij de najaarssnoei. Maar let erop om deze bomen nooit te snoeien zolang ze bloeien. Twijgjes van een knotwilg schieten aan een razendsnel tempo. Door ze jaarlijks in te korten, houd je het volume onder controle.
Lavendel snoeien in de herfst: De grote snoei van een lavendelstruik vindt in het voorjaar plaats. Maar ook in het najaar kan je je lavendel best wat snoeien om de vorm te bewaren. Knip de uitgebloeide bloemen af en neem wat van de bovenkant van het groen mee. Let op dat je nooit tot op het kale hout terugsnoeit.
Hortensia snoeien in de herfst: Hortensia’s kunnen in de meeste gevallen nog in oktober gesnoeid worden. Let erop dat je per jaar nooit meer dan 1/3 van de plant wegknipt. Knip de dode takken eruit met een snoeischaar en knip net boven de dubbele knop. Door op deze manier je hortensia te snoeien in de herfst, komt hij in het voorjaar mooier terug. Let op: sommige types hortensia hebben net géén baat bij een snoeibeurt in het najaar. Win zeker meer informatie in op de plantenfiche.
Druivelaar snoeien in de herfst: De onderhoudssnoei van de druivelaar kan je uitvoeren, zodra de rustperiode van de druivelaar aanvangt. Zolang de druivelaar nog blad heeft, is het af te raden om de druivelaar te snoeien. Gewoonlijk is november-december de periode om een druivelaar te snoeien, op voorwaarde dat het niet vriest. Bij een druivelaar snoei je enerzijds om de vorm te behouden/bepalen, anderzijds met het oog op een rijkelijke oogst het jaar nadien.
Rozen snoeien in de herfst: Rozen snoei je normaal in de periode december-maart, maar het kan nuttig zijn om ook in september of oktober de snoeischaar al eens boven te halen. Dit om stormschade te voorkomen. Als rozenstruiken te vol zijn en daardoor te veel invloed ondervinden van een strakke wind, kan de wortelkluit loskomen, of kunnen stengels en takken afbreken. Overvolle rozenstruiken dun je daarom uit en lange stengels snoei je terug. Bij heesterrozen snoei je in het najaar de takken ongeveer 1/3 terug. Let erop dat je de takken schuin afsnijdt, net boven een naar buiten gericht oog. Dode, beschadigde of over elkaar schurende takken snoei je weg. Door het midden van de rozenstruik luchtig te houden, bevorder je de luchtcirculatie en voorkom je schimmel.
Tip van Marcel
Bij de najaarssnoei is het extra belangrijk om takken en stengels schuin af te knippen. Dit vermijdt dat er water op de snoeiwonde blijft staan. De kans dat de snoeiwonde op die manier ten prooi valt aan een schimmelinfectie wordt zo kleiner. Krijgt schimmel of een infectie toch vat op de plaats waar je gesnoeid hebt? Geen zorgen! Met een wondafdekmiddel voor de behandeling van snoeivlakken, zaagvlakken en boomwonden kan je je boom of plant toch nog redden.
Extra snoeitips
Voordat je begint met snoeien, is het tijd om je snoeigereedschap aan een controleronde te onderwerpen. Is je snoeischaar, takkenschaar of heggenschaar bot geworden? Maak er dan zeker werk van om de messen te slijpen. Snoeien met versleten snoeigereedschap is zeer nefast voor je planten omdat dit een zeer ongelijkmatige snoeiwonde als gevolg heeft en zo de plant beschadigt.
Geef je planten, bomen en struiken de zorg die ze verdienen met dit snoeigereedschap 👇
Als de sapstroom van een plant of boom alweer op gang is, kan je beter niet meer snoeien in het najaar. Waag je je hier toch aan, dan loop je het risico dat de snoeiwonde te sterk gaat bloeden. Het herstel van de wonde verloopt trager en ze is kwetsbaarder voor ziektes en schimmels.
De gesnoeide takken doe je naar het plaatselijke containerpark, of je doet er iets anders leuk mee. Achteraan in de tuin of onder een hoge struik kan je het snoeiafval verzamelen. Insecten en kleine dieren zoals egeltjes zijn er dol op om beschutting te zoeken. Ben je een echte handige Harry? Dan kan je de grote takken ook omtoveren tot een insectenhotel. Kleiner snoeiafval kan je met behulp van een hakselaar hakselen tot mulch. Dit geeft de bodem een extra laag bescherming en voeding. Je tuinafval verbranden in de tuin mag niet, het gebruiken voor je open haard uiteraard wel.
Wil je meer weten over diverse tuinklusjes in het najaar? Je leest er hier meer over 👇
- Maak jouw winterse tuin klaar voor de dieren
- Het najaar: de ideale periode voor aanplanting!
- Maak de vijver winterklaar in 6 stappen
- Herfstklusjes in de tuin: jouw checklist
More info? Receive all our gardening tips directly in your mailbox!
We'll only email you handy facts, green advice and our best promotions & discounts. You'll receive it about once a week and you can unsubscribe at any time. No spam, promise 🤞