Zelf aardappelen poten of planten

Aardappelen zijn zeer makkelijk zelf te kweken. In dit artikel geven we je enkele handige tips & tricks! Ben je op zoek naar een overzicht van de verschillende soorten pootaardappelen? Dan kan je hier terecht 👉 "Pootaardappelen: welke rassen kiezen?".

Inhoudsopgave:

• De aardappel
• Soorten aardappelen
• Pootgoed aankopen
• Plantafstanden
• Plantafstand opbrengst
• Aardappelen voorkiemen & voorplanten
• Wanneer aardappelen poten?
• Aardappelen poten & aanaarden
• Meststof voor aardappelen
  
  

🥔 De aardappel

De aardappel (Solanum Tuberosum) is bij ons het meest gebruikte voedingsmiddel. Zelf aardappelen kweken is makkelijk, smakelijk en je hebt zeer veel opbrengst.

Het planten van aardappelen wordt ook wel poten genoemd, vandaar de term pootaardappelen. In België spreekt men vaak over plantaardappelen maar dit is geen correct taalgebruik. Beide termen verwijzen echter wel naar dezelfde soort aardappel.

Aan sommige aardappelrassen groeien bessen. Deze mogen zeker niet opgegeten worden want sommige planten zijn giftig! Het is ook raadzaam om aardappelen die er groen uitzien niet op te eten. Deze hebben een te hoog gehalte aan Solanine in de schil, wat buikpijn en diarree kan veroorzaken. Deze aardappelen hun groene kleur is te wijten aan te veel licht.

🥔 Soorten aardappelen

Aardappelen kan je indelen in vroege, halfvroege en late rassen. Deze indicatie slaat enkel op hoeveel tijd ze nodig hebben vooraleer je ze kan oogsten. De opbrengst is sterk afhankelijk van soort tot soort. “Vroege” rassen worden sneller geoogst. De opbrengst is bijgevolg dan ook minder groot.

• Vroeg: ± 80 tot 100 dagen in de grond
• Halfvroeg: ± 100 tot 120 dagen
• Late rassen: ± 120 tot 150 dagen
  
  

Daarnaast worden de aardappelen soms onderverdeeld volgens kooktype:

• Vastkokend: Deze aardappelen blijven heel tijdens het koken. Ze worden vooral gebakken of verwerkt in salades.
• Licht bloemig: Deze vallen tijdens het koken licht uiteen. Dit is de meest gebruikte soort voor zowel koken, bakken, pureren als frituren.
• Extra bloemig: Deze vallen volledig uiteen bij het koken. Deze aardappelen worden vooral gebruikt in soep en puree.
  
  

🥔 Pootgoed aankopen

Het pootgoed kan aangekocht worden van begin februari tot eind maart. Een korte periode dus. Elk jaar zijn er verschillende rassen slechts beperkt verkrijgbaar door schaarste op de landbouwmarkt. Heb je jouw zinnen op een bepaald aardappelras gezet? Koop deze dan zeker tijdig aan. Hou er ook rekening mee dat je pootaardappelen best drie à vier weken laat voorkiemen.

Bij pootaardappelen wordt normaal gezien ook altijd een maat aangegeven. Die bepaalt in sterke mate de prijs en de opbrengst. Wij raden aan om altijd zo dicht mogelijk bij maat 28-35 te kopen.

1 kg pootaardappelen maat 28-35 = ± 40 stuks. Met 1 kg pootaardappelen kan je voor een oppervlakte van ± 7 m² vroege à 11 m² late aardappelen planten in jouw moestuin.

🥔 Plantafstanden

• Plantafstand tussen 2 rijen plantaardappelen = 60 à 70 cm
  
• Plantafstand in de rij = 30 cm (vroege) à 40 cm (late)
  
• Plantdiepte: 5 à 10 cm. Hoe lichter de grond (bv zand), hoe dieper je de aardappelen moet planten.
  
  

🥔 Plantafstand opbrengst

Hoeveel pootaardappelen je nodig hebt, hangt af van hoeveel plaats je vrij hebt in de moestuin en hoeveel kilogram je wenst te oogsten. Gemiddeld mag je rekenen op ongeveer 4 kg oogst per vierkante meter geplante pootaardappelen.

Omrekenfactoren:

• 1 kg bevat ongeveer 40 knollen bij de meest voorkomende maat 28/35, en ongeveer 32 knollen bij de maat 30/40.
  
• Reken op ongeveer 5 knollen per m² voor de vroege, en 4 knollen per m² voor de late soorten.
  
• 1 kg plantaardappelen zorgt voor een gemiddelde oogst van zo’n 28 à 53 kg aardappelen (afhankelijk van de soort)
  

Hoe dichter je de pootaardappelen bij elkaar plant, hoe groter de kans op schimmelvorming en bijgevolg ook de aardappelplaag. Je kan dus ook bewust voor een kleinere opbrengst kiezen door de plantafstand wat groter te maken.

🥔 Voorbereiding: aardappelen voorkiemen en/of voorplanten

Pootaardappelen kiem je best drie à vier weken voor. Dit doe je door ze in een koele (±10°C) maar lichtrijke omgeving (geen direct zonlicht) mooi open te leggen zodat ze allemaal gelijktijdig kunnen kiemen, en er geen schimmel ontstaat. Zijn de scheuten zo’n 2 à 4 cm groot? Dan wordt het tijd om ze in de grond te steken

Wil jij graag primeuraardappelen kweken?

Dan kan je al begin februari starten. Je kan de primeuraardappel dan begin mei oogsten. Na het voorkiemen, kan je de pootaardappelen voorplanten in de serre of in een bak in huis. Als de plantjes een vijftal cm groot zijn en de weersomstandigheden het toelaten, kan je ze op hun definitieve plaats zetten.

🥔 Wanneer aardappelen poten?

• Begin februari: zeer vroege soorten mits afgedekt of in serre.
  
• Maart: vroege soorten (buiten)
  
• April: middelvroege soorten
  
• Mei: Late rassen
  

! Opgelet bij de vroege soorten: Bij grondvorst kan het loof bevriezen en krijgen de planten een groeiachterstand. Om dit te vermijden (het kan altijd nog vriezen in maart of april) kan je of het loof afdekken met een vliesdoek, of de aardappelen nog meer aanaarden zodat het nog verse loof bedekt wordt door een laagje aarde.

🥔 Aardappelen poten & aanaarden

De meeste plantaardappelen worden van maart tot midden april in de volle grond gestoken. Dit proces heet poten. Hoe lichter de grond, hoe dieper je de aardappelen moet planten. Dit mag een diepte van 5 à 10 cm zijn. Als voorbereiding maak je de grond best zo luchtig mogelijk. Aardappelen wensen een ietwat zure grond, strooi dus zeker geen kalk.

De vrieskou is de grootste vijand van de pootaardappel dus let hiervoor op! Deze kan voor een serieuze groeivertraging zorgen en is dus zeer schadelijk. Spreken ze van een koude nacht? Dan bescherm je de planten maar beter met stro, een plastic afdekking of kan je ze extra aanaarden. Dit doe je door de plaats waar de aardappel groeit op te hogen zodat er een groter wortelgestel ontstaat.

Hoe pak je dit aan?

Van zodra de aardappelplant zo’n 10 à 15 cm boven de grond gegroeid is, kan je beginnen aanaarden. Doe dit door met een hark de grond tussen de rijen weg te halen, tegen de aardappelplant. Je kan dit een aantal keer herhalen tot je een mooie berm krijgt.

Tips bij het aanaarden:

• Zorg ervoor dat de toppen van de aardappelplant nog net zichtbaar zijn.
• Voorspellen ze vrieskoude? Bedek dan de volledige plant met een vliesdoek.
• Voor een grote oppervlakte kan je ook een speciale aanaarder kopen.
• Zorg voor een losse bodem. Zeker niet aanstampen dus en ga eerst eens met een woelvork tussen de rijen aan het werk.
  
  

🥔 Meststof voor aardappelen

Opgelet indien je enkel bemest met koe- of stalmest! Hierin zit veel stikstof die ervoor zorgt dat je veel loof krijgt. En hoe meer loof, hoe groter de kans op schimmels en dus de aardappelplaag. Daarnaast zal te veel stikstof nefast zijn voor de kwaliteit van de aardappel. Deze zal minder smaakvol en bloemig zijn.

Aardappelen vragen vooral kaliumrijke meststoffen zoals Vinasse kali of Patentkali. Een tekort aan kalium zal ervoor zorgen dat de aardappelen glazig worden en de houdbaarheid achteruit gaat. Het is dus een goed idee om de juiste meststof toe te voegen bij het aanaarden! Reminder: kalk aardappelen nooit!

Wil jij de potato master worden? Lees dan zeker deze artikels 👇

• Pootaardappelen: welke rassen kiezen?
• Aardappelen oogsten & bewaren
• Aardappelen poten of planten
• Aardappelen voorkiemen