Maak je vijver winterklaar in 6 stappen

De basis van een prachtige vijver vol met leven en heerlijk helder water in het voorjaar leg je in het najaar. Een flinke onderhoudsbeurt van je vijver kan echt wonderen doen waardoor je in het voorjaar kan genieten van de prachtige fauna en flora in het water. Tijdens de herfst zijn er een aantal aandachtspunten zoals de dwarrelende bladeren die jouw vijver vervuilen. Maar ook hongerige reigers liggen op de loer, op zoek naar een lekker visje. En wist je dat het vissenvoerplan zeker niet het hele jaar hetzelfde is? Maak je vijver winterklaar met behulp van deze tips en ga met een gerust gemoed de winter in!

Je vijver winterklaar maken is geen taakje dat je op 1 namiddag verricht. Zeker tijdens de maanden oktober en november is het iets om regelmatig in de gaten te houden en actie te ondernemen wanneer het nodig is. Op die manier maak je je vijver op een efficiënte manier winterklaar en krijg je het beste resultaat in het voorjaar.

1. Tijd voor de grote schoonmaak🧹

In de herfst kan er heel wat organisch afval, zoals afgevallen bladeren en dode plantenresten, in de vijver ronddrijven. Dit afval kan de bodem vervuilen en algengroei bevorderen. Tijd dus om de vijver onder handen te nemen met een schepnet en/of een fijnmazig net over de vijver te spannen. Door een net te spannen vermijd je dat er nog meer afgevallen bladeren in de vijver terechtkomen en je werk voor niets was. 

Bij de grote schoonmaak ruim je niet alleen ronddrijvend afval op. Ga het zeker ook wat dieper gaan zoeken. Om je vijver winterklaar te maken, verwijder je ook het organisch bodemslib dat zich op de bodem bevindt. Organische deeltjes die zich opstapelen op de bodem beginnen te rotten waardoor er giftige gassen vrijkomen. Die gassen kunnen het vijverleven (zowel fauna als flora) in gevaar brengen. Maak de bodem daarom vrij met een vijverstofzuiger. Je kan hiervoor ook een schepnet gebruiken, maar doe dit dan met voorzichtige bewegingen zodat het slib niet te veel verspreid wordt.

2. Reigers op de loer🐟

Een vijvernet is niet alleen handig om takken en bladeren op te vangen maar houdt ook hongerige reigers op afstand. Deze imposante jagers krijgen het in de winter moeilijker om in beken, kreken en andere stromen genoeg vis te vinden. Een vijver is dan natuurlijk een aanlokkelijk alternatief. Vissen gaan vanaf 6°C in winterrust waardoor ze een makkelijke prooi zijn. Door jouw vijver af te schermen vissen de reigers achter het net (of net niet 😉)! Is een afdeknet spannen niet mogelijk? Dan kan je ook een beroep doen op een reigerverschrikker of schrikdraad.

3. Aangepast voer🥫

Doordat de vissen in wintermodus gaan, verbruiken ze veel minder energie en moet je ze minder voederen. Let erop dat je vissen flink hun bordje leegeten 😉. Voedsel dat in de vijver achterblijft is nadelig voor de waterkwaliteit en bevordert algengroei. Daarnaast is het ook aangeraden om over te schakelen op aangepast wintervoer. Naarmate de watertemperatuur daalt, gaan vissen in wintermodus. Het lukt hen minder goed om gewoon voer te verteren omdat hun stofwisseling langzamer gaat werken. Om je vijver winterklaar te maken, sla je dus best op tijd licht verteerbaar voer in dat bij voorkeur zinkt. In de winter zitten de vissen namelijk dieper waar het wat warmer is en komen ze niet graag naar de oppervlakte.

4. Hou de vijver ijsvrij 🧊

Tijdens de wintermaanden is het belangrijk om de vijver niet te laten dichtvriezen. Wanneer er zich toch een ijslaag op de vijver vormt, kan het overtollig CO₂ niet ontsnappen en gaat de zuurtegraad de hoogte in. Is het toch ijzig koud en is de vijver deels dichtgevroren, of valt er sneeuw? Verwijder de sneeuw dan met een bezem want ook vissen en waterplanten hebben tijdens de wintermaanden voldoende licht nodig.

TIP: Met behulp van een luchtpomp voorzie je de vijver niet alleen van extra zuurstof, maar ga je ook bevriezing tegen. Water dat constant in beweging is, zal minder makkelijk bevriezen.

5. Controleer de waterwaarden🔬

De herfst is de natste periode van het jaar. De kans dat je je vijver moet bijvullen omdat het waterpeil te laag komt, is klein. Maar te veel regen is ook niet goed. Een overvloed aan regen kan de waarden van je vijverwater danig in de war sturen. Regen kan het vijverwater namelijk verzuren. Bij het winterklaar maken van de vijver test je daarom de waterkwaliteit. 

Optimale waterwaardes zijn: 

• Zuurgraad - pH: 7-8  
• Gezamenlijke hardheid - GH: 8-12  
• Carbonaathardheid - KH: 6-12  
• Nitriet – NO₂: <0 mg/l  
• Nitraat – NO₃: <50 mg/l  
• Fosfaat – PO₄³: <0.5 mg/l  
• Ammoniak - NH₃: <0 mg/l 

Als er bepaalde waarden niet op peil zijn, is het belangrijk het vijverwater te behandelen, zodat de waarden opnieuw optimaal zijn voor zowel fauna als flora.

6. Bescherm de vijverfilter🧣

Bij het winterklaar maken van je vijver heb je wat betreft de vijverfilter en vijverpomp twee opties: je beschermt ze tegen de koude en laat ze de winter door werken of je schakelt ze af en bereidt ze voor op het voorjaar. 

Als je ervoor kiest je vijverpomp en -filter ook in de winter te laten werken, kan je je filter isoleren met noppenfolie. Zo vermijd je dat je filter bevriest en beschadigd wordt. Voordat je de filter een warme sjaal aandoet, kan je hem best even uitspoelen. Met schoon water kan je hem makkelijk doorspoelen om organisch afval te verwijderen. Vergeet ook de sponsjes niet schoon te maken.

Lukt het je niet om de vijverfilter goed te beschermen? Dan kies je er – om schade te vermijden – beter voor om de vijverfilter en -pomp uit de vijver te halen voor de winter. Het is in dat geval belangrijk het volledige systeem goed te poetsen zodat je in het voorjaar met een propere filter en pomp kan herbeginnen.

Let op: De filter en pomp het hele jaar laten werken geniet de voorkeur, op voorwaarde dat je ze goed kan beschermen tegen vorst. In de filter zit een kolonie nuttige bacteriën die een belangrijke radar vormt in het hele systeem dat voor een gezonde vijver zorgt. In het voorjaar een ‘steriele’ pomp opnieuw aansluiten, kan ertoe leiden dat je enkele maanden meer last hebt van bijvoorbeeld algen.

Meer tips voor een schone & evenwichtige vijver? Wij helderen het voor je op! 👇

• Een heldere vijver in 4 stappen
  
• 5 tips voor een mooie & gezonde vijver
  
• Doe-het-zelf met Marcel: zo leg je zelf een vijver aan!