Zaadvaste, hybride of geënte tomaten?

Wie al zelfgekweekte tomaten gegeten heeft, kan het beamen: de smaak is zoveel intenser dan die van de tomaten uit de supermarkt. Niet te verwonderen dat deze groente één van de populairste is onder de moestuiniers. Het aanbod is dan ook gigantisch, en we kunnen de sappige ronde vruchten opdelen in 3 grote groepen: hybride, zaadvast of geënt. Maar wat is het verschil juist tussen deze varianten? Je leest het hier!

1. Zaadvaste rassen

Duizenden jaren natuurlijke selectie over de hele wereld hebben ervoor gezorgd dat er momenteel een enorm gamma aan zaadvaste rassen op de markt beschikbaar is. Kies je voor zaadvaste rassen? Dan heb je een enorme keuze aan biodiversiteit, en dit aan een relatief lage prijs. Daarnaast kan je makkelijk zaad winnen van deze rassen om het jaar erop zelf te gebruiken. Enkele bekende zaadvaste tomatenrassen zijn Marmande, Coeur de Boeuf, Noir de Crimee en Tiny Tim.

2. Hybride tomaten

Wanneer we twee soorten eigenschappen van rassen gaan combineren, wordt een nieuwe plant gecreëerd. Dit is een natuurlijk proces genaamd kruisbestuiving. Professionele zaadveredelingsbedrijven gaan dit proces zo gaan controleren dat de gewenste eigenschappen van de “ouderlijnen” altijd doorgegeven worden aan het nieuwe hybridezaad F1. Doordat dit proces gecontroleerd is krijg je, in tegenstelling tot de zaadvaste rassen, een veel uniformere plant. Alle planten van een bepaalde hybride soort groeien even snel, hebben dezelfde vorm en rijpen tegelijkertijd.

Daarnaast kan men ook smaak, ziektebestendigheid of opbrengst veredelen. Omwille van deze eigenschappen wordt er in de professionele tuinbouw bijna uitsluitend nog met F1-hybridezaden gewerkt. In tegenstelling tot wat de meeste mensen denken, worden deze hybridezaden ook vaak in de biologische landbouw gebruikt. Het veredelen heeft namelijk niets te maken met genetische manipulatie of kunstmatig ingrijpen in het DNA van de plant. Enkele bekende hybride rassen zijn Pyros F1, Beefmaster F1, Fandango F1 en Christal F1.

3. Geënte tomaten

Vroeger waren geënte groenteplanten als tomaten, komkommer, aubergine en meloen enkel verkrijgbaar voor de professionele tuinbouw. Je kan de geënte tomaten dan ook omschrijven als de Rolls Royce van de tomatenplanten. Tegenwoordig zijn deze geënte planten gelukkig ook verkrijgbaar voor de hobbytuinier. Koop je een geënte plant? Dan bestaat die eigenlijk uit twee delen: een onderstam en de tomatenplant zelf. De onderstam is een wilde plant met als voornaamste eigenschappen een zeer grote groeikracht en een grote ziekteresistentie. Op deze onderstam wordt dan via een manuele en technische handeling een tomatenplant bevestigd. Hierdoor krijgen we een geënte tomatenplant met een zeer grote groeikracht en ziekteresistentie. Geënte planten kan je kopen bij de gespecialiseerde tuincentra en kosten ongeveer 3,5€/st. Het grootste nadeel aan geënte planten is het beperkte aanbod.

Tot slot ook nog een vermelding i.v.m. het begrip ziekteresistent. Eigenlijk is dit een verkeerde benaming en spreken we beter over een verhoogde ziektetolerantie. Geen enkel tomatenras is namelijk 100% resistent tegen de alom gevreesde aardappel- en tomatenplaag (Phytophthora).
Je kan de kans op het uitbreken van deze ziekte zelf wel een pak reduceren door volgende tips toe te passen:

🍅 Kies de juiste tomatenrassen.
🍅 Geef nooit water boven op de tomatenplant, maar altijd aan de voet.
🍅 Voldoende verluchten in de serre (in de zomer ook ‘s nachts).
🍅 Kweek je buiten? Plaats dan een afdak boven de tomatenplanten.
🍅 Plaats de aardappelen zo ver mogelijk van de tomaten in de tuin. Dan is de kans kleiner dat ze elkaar kunnen aansteken met de aardappel- of tomatenziekte.

Bekijk onze aanraders 👇