Mulchen: wat moet je erover weten?
Telkens als je met een hele hoop groenafval naar het containerpark gaat, gooi je ook een pak organisch materiaal weg. Organisch materiaal dat vol zit met waardevolle voedingsstoffen die op die manier dus verloren gaan. Door je groenafval te mulchen en een mulchlaag over je tuin te verspreiden geef je de voedingsstoffen terug aan de bodem en de bodemorganismen. Natuurlijk bemesten dus. Je houdt zo de natuurlijke kringloop in stand. We vertellen je meer over de voordelen van mulchen, hoe je het aanpakt, waar het nuttig is en wanneer je best mulcht.
In de natuur wordt op natuurlijke wijze gemulcht. Verdorde bladeren in het bos bijvoorbeeld blijven liggen, waarna het bodemleven ermee aan de slag gaat. Dit zijn bacteriën, schimmels en insecten zoals pissebedden en kevers, maar ook wormen. Deze organismen zetten de mulchlaag om tot hummus (lees: voedingsstoffen) voor de planten.
Welke materialen gebruiken als mulchlaag?
Bij mulchen wordt vaak gedacht aan het laten liggen van het grasmaaisel. Het klopt dat dit een vrij populaire methode van natuurlijke bemesting is. Er zijn echter nog tal van andere tuinresten waaruit de mulchlaag kan bestaan.
- Gras: (2 à 3 cm): Grasmaaisel verteert binnen enkele weken en geeft vooral stikstof aan de bodem. Het zorgt zo via mulchen voor een natuurlijke bemesting. Let erop dat je geen te dikke laag grasmaaisel gebruikt om te mulchen. Er kan zo zogenaamde broei ontstaan, waarbij de laag begint te schimmelen en stinken.
- Bladeren (tot wel 10 cm in moes- of siertuin): Afgevallen bladeren kan je gewoon laten liggen, maar laat ze niet liggen op je gazon. De kans dat ze je grassprieten verstikken is te groot.
- Plantenresten zoals takjes, schors, noten, onkruid…: Als er nog geen onkruidzaden werden gevormd, is zelfs onkruid geschikt om te mulchen. Je kan het onkruid gewoon uit de grond trekken en tussen je sierplanten leggen. Je doet dit best op een zonnige dag zodat het snel verwelkt. Ook groentenresten kan je als mulch gebruiken.
- Houtsnippers (tot 5 cm tussen vaste planten, struiken, hagen): Wie bomen en struiken in de tuin heeft staan, heeft na de voorjaarssnoei meestal heel wat grof snoeiafval. Deze takken kan je met behulp van een hakselaar versnipperen tot mulch. Houtsnippers zijn minder geschikt als mulch bij eenjarige planten omdat de vertering van houtsnippers stikstof aan de bodem onttrekt. Eenjarige planten hebben stikstof dan weer hard nodig.
- Compost (tot wel 10 cm tussen planten): Zelfgemaakte compost gebruiken om te mulchen? Toch opletten daarmee! Een kleine composthoop bereikt vaak niet de vereiste temperatuur om ziektekiemen en onkruidzaden te neutraliseren. Als je toch je eigen compost wil gebruiken om te mulchen, doe je dit best in twee lagen. Eerst een laag compost, dan een laag onkruidvrij materiaal zoals stro. Ontkiemende onkruidzaden worden ontmoedigd, als ze door nog een laag heen moeten groeien.
Tip van Marcel
Je gazon mulchen helpt om vervilting van het gras tegen te gaan, doordat het beter groeit en onkruid en mos minder kans krijgen om een plaatsje te verwerven.
Voordelen van mulchen
- Mulchen is op en top ecologisch. Niet alleen zorgt het voor minder afval en dus minder ritjes naar het containerpark, het is ook de ultieme vorm van recyclage. Natuurlijk afval wordt namelijk ingezet als natuurlijke bemesting.
- In de winter beschermt een mulchlaag de bodem tegen een koude wind en vorst. In de zomer zal je bodem minder snel uitdrogen door de zon dankzij een mulchlaag. Mulchen zorgt ook voor kleinere temperatuurverschillen tussen dag en nacht.
- Dankzij mulchen blijft de bodem vochtig. Een felle zon en droge wind kunnen namelijk niet bij de bodem.
- Het bodemleven dat dankzij de mulchlaag goed gedijt komt je planten alleen maar ten goede. Verscheidene insecten helpen bij de vertering van de mulchlaag en krioelen zo door spleten en gangen. Op die manier verspreiden ze organische stoffen en voedingselementen. Dit alles leidt tot een betere structuur van de bodem, die bovendien ook rijker in voedingsstoffen wordt. Daarnaast wordt door te mulchen de ziektewering verhoogd.
- Mulchen is nefast voor onkruid. Het is namelijk een extra laag waar onkruid doorheen moet zien te komen.
Bekijk onze aanraders 👇
Wanneer mulchen?
Een mulchlaag op je gazon aanbrengen doe je best in het voorjaar en de zomer. Let er steeds op dat het gras droog is voordat je start met mulchen. Op die manier kan het maaisel zich goed verspreiden over het gazon en tussen de grassprieten wegzakken.
In de moestuin breng je ’s winters best een wat dikkere laag mulch aan. Ook in de winter houd je zo het bodemleven in stand. Kies voor bijvoorbeeld een mengsel van afgevallen bladeren uit de herfst en gemaaid gras. Vanaf maart is het meeste wel verteerd. Vanaf mei-juni kan je kiezen voor grasmaaisel als mulchlaag. Dankzij de mulch blijft de bodem vochtig en wordt onkruid vermeden.
In de siertuin kan je in het najaar een wat dikkere laag mulch aanbrengen. Kies opnieuw voor een combinatie van gemaaid gras en afgevallen bladeren. In het voorjaar mulch je bijvoorbeeld met goed verteerde compost.
Waar mulchen?
- Onder heggen: De wortels van heggen hebben zeker baat bij een jaarlijkse mulchlaag. Dit levert meer vocht en voeding. Voor het mulchen is de grond best goed vochtig.
- Rond fruitbomen en -struiken: Tijdens de vorming van vruchten hebben fruitbomen en -struiken veel vocht rondom de wortels nodig. Door regelmatig te mulchen, houd je de planten gezond en houd je onkruid, plagen en ziekten tegen.
- Op je gazon
- In de siertuin
- In de moestuin
Valkuilen
- Te dikke laag: Zeker bij het mulchen op je gazon is het opletten geblazen met de dikte van de mulchlaag. Je gazon moet kunnen blijven ademen. Bij een te dikke laag loop je het risico dat je je gazon verstikt.
- Fijn genoeg: Grasmaaisel moet zeker fijn genoeg versnipperd worden. Anders blijft het gewoon liggen en heeft het geen nut. Bovendien is zo ook de kans groter dat je bodem verstikt wordt.
- Opletten voor onkruidzaden: Zeker bij het mulchen met gras bestaat het risico dat er onkruidzaden in het maaisel aanwezig zijn. Ook zelfgemaakte compost kan nog onkruidzaden bevatten als de compost niet voldoende warm is geworden. Bij zelfgemaakte compost is het moeilijk om je composthoop voldoende warm te laten worden. De aanwezigheid van onkruidzaden in de mulch kan je nadien zuur opbreken.
Meer tips en tricks over de moestuin, je gazon of siertuin. Die lees je hier👇
Meer info? Ontvang al onze tuintips rechtstreeks in je mailbox!
We mailen je alleen handige weetjes, groene adviezen en onze beste promoties & kortingen. Je ontvangt 'm ongeveer 1x per week en je kan op elk moment uitschrijven. Geen spam, beloofd 🤞