Maak jouw winterse tuin klaar voor de dieren

Wanneer de intrede van Koning Winter nadert, denken we allemaal onmiddellijk aan de vogeltjes in onze tuin. We hangen nestkasten op, strooien restjes brood in het rond en laten de mezenbolletjes onze bomen sieren. Maar doen we hier wel goed aan? En vergeten we onze andere tuinvrienden, zoals de egels, eekhoorns en insecten niet?! Ook boerderijdieren zoals kippen, geiten en koeien vragen extra aandacht tijdens de wintermaanden.

Tuinvogels 🐦

Onder andere meesjes en roodborstjes zijn tijdens de donkere maanden naarstig op zoek naar zaden en nootjes in de wintertuin. Ze zijn dol op pinda's en ongezouten pindakaas - koop altijd speciale vogelpindakaas en niet de supermarktvariant voor op de boterham, want die bevat te veel zout! - maar ook andere nootjes gaan er goed in. Tijdens de winter kunnen onze gevleugelde vrienden tot 10% van hun gewicht verliezen, wat ze maar al te graag compenseren met calorierijke vetbollen. Of wat dacht je van een smakelijke cake met meelwormen en fruitstukjes als dessert?

Tip van Marcel: kies liever voor mezenbollen zonder netje!
Deze zijn milieuvriendelijker - het netje kan immers niet gaan vliegen in de tuin - en veiliger voor de vogels, want ze raken niet met hun pootjes verstrikt in het plastic.

Naast nootjes pikken de vogels ook graag een besje mee. Plant dus zeker wat struiken in je tuin die bessen dragen, zoals de Gele of Rode Kornoelje (Cornus) of het Krentenboompje (Amelanchier). Deze zijn een welgekomen afwisseling in het dieet van de vogels! Let op met brood: het zout erin is ongezond voor vogels. Gebruik oude boterhammen liever voor wentelteefjes dan ze in de tuin te strooien.

Tijdens vorst bevriest ook het drinkwater van vogels. Geef bij lichte vorst regelmatig vers lauw water in de drinkbankjes. Gebruik liever geen ijzeren drinkbakjes, want daar kunnen hun pootjes aan vastvriezen. Bij strenge vorst kun je het ijs beter vergruizen, de vogels zullen met hun snavel stukjes schaafijs oppikken om vocht binnen te krijgen. Ook bij sneeuw pikken ze de vlokjes gewoon op.

Misschien heb je ooit gehoord dat zout in het drinkbakje het water minder snel laat bevriezen. Hoewel dat klopt, kunnen vogels erg ziek worden van zout water. Doe dus maar niet!

Nog meer tips lezen? Ga dan naar onze blog "Klaar om dit najaar mee te vogelen?"

Insecten 🐝

In de winter zijn onze gedachten ver weg van de zoemende bijen en fladderende vlinders, maar ook zij moeten deze barre maanden doorstaan. Met een insectenhotel bied je bijen en vlinders een veilige plek om te overwinteren. In de zomer zullen ze je bedanken door bloemen en planten in jouw tuin te bestuiven. Kies dus voor een echte air bee & bee! 😉

Een goede locatie is essentieel. Hang het hotel op een beschutte plek, uit de wind en regen, en zorg dat het hoog genoeg hangt om katten of andere dieren op afstand te houden. Je kunt een insectenhotel kant-en-klaar kopen, of zelf aan de slag gaan met houtblokken, leem, dennenappels en uitgeholde stengels.

Wil je meer leren over het creëren van een bijen- en vlindervriendelijke tuin? Bekijk dan zeker ons artikel vol handige tips!

Egels 🦔

Deze stekelige dromer leeft voornamelijk van insecten, slakken & wormen, maar is niet kieskeurig. Voor en na de winter kan je hem bijvoederen met speciaal egelvoer. Dit voer wordt samengesteld uit natuurlijke ingrediënten zodat de egel alle nodige voedingsstoffen binnenkrijgt. Zo kan hij met een goed gevuld buikje zijn winterrust in, en komt hij na de koude maanden snel op kracht. 

Spot jij een egel aan het eetbakje van jouw kat? Dat komt omdat egels verlekkerd zijn op kattenvoer! Je kan ze ook wat verkruimelde ongezouten pindanootjes voorschotelen. Geef ze echter nooit melk want hier kunnen ze heel ziek van worden, met een schaaltje water zijn ze al tevreden.

Egels leven voornamelijk van insecten. Van zodra ze die in de winter niet meer kunnen vinden, en geen ander voer ter beschikking hebben, zullen ze in winterslaap gaan. In tegenstelling tot wat de meeste mensen denken, doen niet alle egels dus een winterslaap! Het is vooral belangrijk om aan het begin van de herfst goed bij te voederen, zodat de egels met een grote energievoorraad de winter(rust) in kunnen.

Wil jij jouw tuin graag egelproof maken? Neem dan hier een kijkje!


Eekhoorns 🐿️

Tijdens de herfst verzamelt deze pluizige tuinbewoner nootjes en zaden om ze in afgelegen hoekjes in de tuin te verstoppen. Naast het opsmikkelen van knapperige nootjes, plukken ze ook wel eens een paddenstoel of lekkere besjes.

Je kan zelf ook ongezouten wal-, hazel- of pindanootjes opbergen in een eekhoornvoederhuisje. Deze voederhuisjes hebben een afsluitbaar dakje zodat enkel de eekhoorn met zijn pootjes het huisje kan openen en de vogels niet aan de haal gaan met het ‘snoepgoed’. Deze bomenklimmer heeft veel variantie nodig in zijn menu, dus schotel hem regelmatig een ander buffet voor.

Net zoals de mens, zoeken ook de dieren gezellige en warme plekjes op tijdens de donkere en koude dagen. Creëer dus enkele rommelhoekjes in jouw tuin waar ze zich kunnen verstoppen en de winter kunnen overbruggen. Hoe je dat doet? Door simpelweg wat bladeren en takken in jouw tuin te laten liggen. Dat scheelt een hoop opruimwerk voor jou, en je maakt er de dieren ook nog eens blij mee! Wanneer de temperatuur opnieuw stijgt en we de zon vaker te zien krijgen, is er nog genoeg tijd voor de lenteschoonmaak!

Tip van Marcel

Hang twee huisjes bij elkaar in de buurt op en zorg ervoor dat de uitgang dicht bij een tak van de boom zit. Zo kan de eekhoorn bij dreigend gevaar snel van het ene huisje naar het andere vluchten.

Weidedieren 🐑

Zorg dat weidedieren zoals de paarden, koeien en schapen een droge, tochtvrije plek hebben om uit te rusten. Voorzie altijd voldoende water en vul dit tijdens vorstdagen regelmatig aan met lauw water. Hoewel hun warme vacht hen beschermt tegen kou, kunnen de weidedieren sneller ziek worden als ze nat worden. Strooi regelmatig vers en droog stro in de stal, zodat ze een goed geïsoleerd bed hebben om 's avonds in te nestelen.

Ook kleinere dieren zoals kippen, schapen en geiten hebben een warm en tochtvrij hok nodig. Houd hun verblijf schoon en voorzie voldoende stro om de koude nachten comfortabel door te komen.

Volwassen koeien en paarden kunnen doorgaans goed tegen koude temperaturen, maar ze hebben extra voer nodig om hun energie op peil te houden. Geef ze meerdere keren per dag voer en zorg dat er altijd lauw water beschikbaar is. Beschutting tegen regen en wind blijft essentieel, zowel in de weide als in de stal.

Meer tips om jouw dieren te verzorgen? 👇