Last van de buxusmot, rupsen, spint of schimmel in jouw buxus?

De buxusplant is niet meer weg te denken uit de Vlaamse tuin. Weinig verbazend want we kunnen er onze creativiteit in kwijt doordat ze makkelijk in allerlei vormen te snoeien is en zorgt voor een groen aspect in de tuin, ook in de winter.

Doordat de buxusplant zo talrijk aanwezig is in onze tuinen en niet altijd op een optimale plaats staat, is ze ook meer vatbaar geworden voor allerlei ziektes en ongewenste bezoekers. Eén van de nieuwste en de grootste bedreigingen is de buxusmot, maar ook verschillende schimmels liggen op de loer.

De buxusmot

Cydalima perspectalis is een nachtvlinder die de laatste jaren aan een opkomst bezig is in Vlaanderen. De motten richten veel schade aan waardoor menig tuinliefhebber met de handen in het haar zit. De boosdoener heeft Aziatische roots maar is sinds 2010 helaas ook bij ons te vinden. De nachtvlinder meet een viertal cm. Hun rupsen, die de meeste schade aanrichten, worden zo'n twee tot vier cm groot. Deze kan je herkennen aan hun felgroene kleur met zwarte strepen en stippen. Deze rupsen zijn verzot op het bladgroen van de buxusbladeren en gaan hierin graag tekeer. Na een bezoek aan de buxus laten ze enkel nog een aantal verdroogde, bruine bladeren en kale takken achter.

De vlinder is actief vanaf het vroege voorjaar, en wordt gekenmerkt door haar witte vleugels met donkerbruine rand. De buxusmot richt het meeste schade aan in de maanden mei/juni en augustus/september. Regelmatig jouw buxus controleren is dus de boodschap om tijdig te kunnen ingrijpen, en de schade te beperken. Heeft een buxusmot toch zijn weg gevonden naar jouw tuin? Dan kan je deze op verschillende manieren bestrijden.

Hoe de buxusmot bestrijden?

🦋 Bij lichte schade kunnen de rupsen met de hand verwijderd worden. Dit is echter een tijdrovend en arbeidsintensief klusje, en je moet het regelmatig opvolgen.

🦋 Een andere optie is het inzetten van een chemisch bestrijdingsmiddel tegen rupsen. Een zeer goed middel is bijvoorbeeld For insect. Dit is een systemisch middel wat wil zeggen dat de actieve stof opgenomen wordt door de buxusplant, en insecten die van de plant eten zullen sterven. Het heeft een werking van drie à vier weken.

🦋 Wie liever een ecologische aanpak hanteert, kan een beroep doen op een middel op basis van Spinosad of op basis van Pyrethrum.

De actieve stof Spinosad zit in het ecologisch bestrijdingsmiddel Conserve garden. Het heeft een licht systemische werking. De insecten worden eerst gedood door contact met het middel en later door opname via de voeding. Het middel kan je ook op groente- en fruitplanten gebruiken. Conserve garden is bovendien veiliger voor veel nuttige insecten zoals het lieveheersbeestje.
De actieve stof Pyrethrum wordt verkocht als het ecologisch bestrijdingsmiddel Bio-Pyretrex. Het is een plantaardig middel gewonnen uit een chrysantensoort, en kan ook op jouw fruit- en groenteplanten gebruikt worden. Je ziet onmiddellijk resultaat: binnen enkele seconden tot minuten sterft het insect. Dit middel werkt niet systemisch maar enkel via contact met het insect.

🦋 Feromoonvallen kunnen het aantal rupsen omlaag brengen. De mannetjes zullen aangetrokken worden door de feromonen. Wanneer ze de val invliegen, geraken ze gevangen en zullen ze na enkele dagen sterven. Dit is echter geen sluitende oplossing aangezien er mannetjes gepaard hebben voor ze de val invliegen. Deze behandeling kan je het volledige seizoen herhalen om de infectiedruk laag te houden. Eén feromooncapsule werkt meestal ongeveer een vier à zes weken. Aangezien de buxusmot van juni tot half oktober uitvliegt, moet je de capsules dus een viertal keer vervangen. Hang de feromoonval half mei uit zodat je zeker de eerste vlucht van de buxusmotten niet mist!

Misschien ben je wel al bekend met feromooncapsules maar is feromoongel nieuw voor je. Doordat de feromonen omhuld zijn door gel worden deze traag vrijgegeven en kunnen de feromonen niet voortijdig ontsnappen.

🦋 Preparaten op basis van Bacillus thuringiensis (Bt) kunnen ook een oplossing bieden. Na toediening van het preparaat aan de plant, treden er problemen op bij de spijsvertering van de rupsen. Ze zullen stoppen met het eten van de bladeren, en vervolgens sterven. Hier dien je echter voorzichtig mee om te gaan aangezien deze schadelijk zijn voor alle rupsen afkomstig van vlinders. Vanwege zijn specifieke bewarings- en gebruiksmethode is dit product niet vrij te verkrijgen voor particulieren. Ga hiervoor te rade bij jouw tuinaannemer. Deze manier van bestrijden moet meermaals per jaar toegepast worden om uw buxus rupsvrij te houden.

🦋 Naarmate het seizoen vordert en de rupsen zich verpoppen, is de enige manier van bestrijden het wegknippen van de haarden. Hierbij is het belangrijk dat je het snoeiafval, met de poppen en rupsen erin, afvoert met het restafval in een goed afgesloten zak zodat de rupsen hun weg niet terug kunnen vinden naar jouw buxus.

Onze conclusie:

De buxusmot verdwijnt niet vanzelf. Meestal begint het met een kleine aantasting in het voorjaar. In de winter merk je geen schade op maar tegen de zomer kan jouw volledige buxus aangetast zijn. Tijdig controleren, behandelen en goed opvolgen (en herhalen) is dus de boodschap! Hou altijd voldoende afstand van bloeiende planten bij het gebruik van zowel chemische als biologische insecticiden omdat deze erg schadelijk zijn voor bijen en andere nuttige insecten!

Schimmelziektes & spintmijt

Niet alleen de exotische buxusmot valt buxus aan, ook spintmijt kan de plant aardig beschadigen tijdens warme zomers. De bladeren zullen zilverkleurig lijken doordat de roodkleurige spinnen vele kleine gaatjes maken. Er kunnen tot wel acht generaties spinnen per jaar de plant aanvallen. Buxus die in de schaduw groeit zal hier grotendeels van gespaard blijven. Heb je last van spintmijt? Dan is het ecologische Vernotex garden bijvoorbeeld een mogelijke oplossing. Of je kan ze behandelen met hun natuurlijke vijand: de roofmijt.
De schimmel Cylindrocladium buxicoli vormt ook al vele jaren een bedreiging voor de buxus. De eerste symptomen zijn bruinrode vlekken op de bladeren en zwarte streepjes op de stengels. Vervolgens verliezen de takken het merendeel van hun bladeren, en drogen ze uit. Na enkele dagen zal de plant volledig afsterven. Deze schimmel slaat snel en genadeloos toe. Zo snel mogelijk ingrijpen is dus de boodschap. Het product Eminent kan ingezet worden om deze schimmel efficiënt te bestrijden.
Een andere schimmel die de buxusplant plaagt is Volutella buxi, ook wel de zwarte taksterfte genoemd. In eerste instantie zullen er donkerbruine tot zwarte vlekken op de bladeren en stengels tevoorschijn komen. Vervolgens verdrogen de bladeren maar vallen ze niet onmiddellijk af. In vochtige periodes zullen onderaan de bladeren witte tot roze schimmel pluisjes te zien zijn.
Om beide schimmels geen kans te geven, pak je ze preventief aan. Zorg voor een goede standplaats. Buxus houdt van een vochtige plek in de halfschaduw en een boden met een pH-waarde die wat hoger ligt. Geef regelmatig wat compost en kalk. Eventueel kan er dolomiet rond de planten gestrooid worden. Als de buxus toch tekenen van aantasting vertoont, kan Difcor garden gebruikt worden. Dit middel behandelt beide schimmels, en heeft zowel een preventieve als helende werking.

Het goede nieuws is dat buxus een sterk herstelvermogen heeft, en met de juiste behandelingen, opnieuw gezonde en groene bladeren zal krijgen na verloop van tijd. Wij hopen dat het niet zover moet komen, maar heb je er genoeg van om alsmaar jouw buxus te moeten behandelen omdat de buxusmot bijvoorbeeld niet bestreden wordt bij jouw buren? Dan kan je ook voor een meer drastische oplossing kiezen en jouw buxus vervangen door een alternatief.

In dit artikel geven we je 4 waardige buxusalternatieven!

Tip van Marcel

Bij een zeer ernstige aantasting kan je een contactmiddel (Omni Insect Buxus) en systematisch product (For insect) combineren in eenzelfde behandeling. Zo gaan de rupsen die je raakt bij het spuiten direct sterven, en gaan diegenen die je niet raakt later sterven doordat ze van de buxus eten. Ziet jouw haag er niet zo mooi uit door de aantasting van de rupsen (geel, vlekken...)? Dan kan bladvoeding een opkikker geven.

Bekijk onze aanraders 👇

BIO